Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia (zwolnienie dyscyplinarne) powoduje natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę. Taki sposób rozwiązania umowy przez pracodawcę może nastąpić tylko w przypadku wystąpienia określonych okoliczności. Przyczyny rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy bez wypowiedzenia można podzielić na zawinione przez pracownika i niezawinione.
Kiedy pracownik może otrzymać dyscyplinarkę?
Do przyczyn zawinionych skutkujących zwolnieniem dyscyplinarnym zalicza się:
- ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- przestępstwo popełnione przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę, uniemożliwiające zatrudnienie pracownika na zajmowanym stanowisku,
- utrata z winy pracownika uprawnień koniecznych do wykonywania przy na zajmowanym stanowisku.
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych
Z ciężkim naruszeniem obowiązków pracowniczych mamy do czynienia, gdy pracownik naruszy obowiązki wynikające z umowy o pracę mające charakter podstawowy. Mogą to być różne obowiązki w zależności od charakteru stanowiska zajmowanego przez pracownika. Przykładowy katalog takich podstawowych obowiązków zawiera art. 100 kodeksu pracy.
Naruszenie obowiązków pracowniczych ma charakter ciężki, zatem działanie pracownika musi być umyślne lub wynikać z rażącego niedbalstwa, a przy czym – co jest nie raz akcentowane w orzecznictwie – musi prowadzić do naruszenia lub przynajmniej zagrożenia istotnych interesów pracodawcy lub zmierzać lub grozić wyrządzeniem pracodawcy szkody.
Popełnienie przez pracownika przestępstwa jako przyczyna zwolnienia dyscyplinarnego.
Przyczyną rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika może być fakt popełnienia przez pracownika przestępstwa w czasie trwania stosunku pracy. Aby usprawiedliwiać zwolnienie dyscyplinarne przestępstwo to nie musi być popełnione na szkodę pracodawcy, ale musi uniemożliwiać dalsze zatrudnienie na określonym stanowisku. Nie chodzi tu o utratę uprawnień, lecz o takie zachowanie, które dyskwalifikuje pracownika w oczach pracodawcy np. skazanie pracownika księgowości za kradzież, radcy prawnego za składanie fałszywych zeznań, lekarza za prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu.
Zwolnienie dyscyplinarne będzie uzasadnione tylko wtedy, kiedy fakt popełnienia przestępstwa będzie oczywisty lub stwierdzony prawomocnym wyrokiem. Zatem w większości wypadków samo wszczęcie postępowania karnego przeciwko pracownikowi nie uzasadnia rozwiązania z nim stosunku pracy bez wypowiedzenia. Również nie będzie powodem rozwiązania stosunku pracy w tym trybie popełnienie przez pracownika wykroczenia (np. kradzieży kwoty pieniężnej, która nie przekracza ustawowego progu).
Zawiniona utrata uprawnień
Pracodawca może także rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia w przypadku zawinionej przez niego utraty uprawnień koniecznych do wykonywania określonej pracy. Tytułem przykładu można wskazać utratę uprawnień do kierowania pojazdem przez osobę zatrudnioną na stanowisku kierowcy. Należy podkreślić, że zwolnienie bez wypowiedzenia usprawiedliwia jedynie zawiniona utrata uprawnień np. jeśli kierowca utracił prawo jazdy na skutek otrzymania określonej ilości punktów z powodu popełnienia kilku wykroczeń drogowych. Jeśli kierowca utraci prawo jazdy ze względu na pogłębienie wady wzroku, to pracodawca będzie mógł z nim rozwiązać umowę o pracę w trybie za wypowiedzeniem.
Uwaga na terminy
Warto wskazać, że pracodawca może wręczyć pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w ciągu miesiąca od chwili, w które powziął wiadomość o wystąpieniu przyczyn usprawiedliwiających taki sposób rozwiązania umowy o pracę. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Zwolnienie dyscyplinarne termin
Zwolnienie dyscyplinarne na zwolnieniu lekarskim
Bardzo często uważa się, że pracownik na zwolnieniu lekarskim jest nietykalny, że nie można go w żaden sposób zwolnić. Zasada ta jednak nie dotyczy przypadku, w którym pracownik jest zwalniany dyscyplinarnie. Taki tryb rozwiązania umowy o pracę jest możliwy także w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w zakładzie pracy. Zatem zgodne z prawem będzie zwolnienie w ten sposób pracownika przebywającego na urlopie wypoczynkowym lub zwolnieniu lekarskim.
Zwolnienie dyscyplinarne – odwołanie
Pracownik, który nie zgadza się z ze zwolnieniem dyscyplinarnym może próbować je podważyć przed sądem pracy składając odwołanie do sądu pracy. Przeczytaj mój następny artykuł, z którego dowiesz się czego może domagać się pracownik przed sądem pracy – Jakie roszczenia przysługują pracownikowi w razie bezprawnego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia?
Ważne: Pozew do sądu pracy
Przeczytaj również:
