Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych może być powodem dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę.
Więcej: Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę
Problemem jest jednoznaczna odpowiedź na pytanie o to, kiedy mamy do czynienia z ciężkim naruszeniem przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Kodeks pracy nie daje jednoznacznej i pełnej odpowiedzi na tak postawione pytanie.
Co więcej, w sądzie bardzo często pracodawca może usłyszeć, że rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym jest nadzwyczajnym sposobem ustania stosunku pracy, dlatego powinien być stosowany przez pracodawcę wyjątkowo i z daleko posuniętą ostrożnością.
Również z mojego doświadczenia wynika, że sądu stosunkowo surowo podchodzą do oceny przyczyn dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem. Powody uzasadniające takie zwolnienie powinny być naprawdę solidne. W przeciwnym razie pracodawca ryzykuje konieczność wypłaty pracownikowi odszkodowania lub przywrócenia pracownika do pracy.
Czytaj więcej:
Czy każde naruszenie obowiązków pracowniczych będzie skutkować zwolnienie dyscyplinarnym?
Jest kilka typowych obowiązków pracowniczych, których naruszenie może skutkować dyscyplinarnym zwolnieniem i to niezależnie od rodzaju wykonywanej pracy.
Przed ich wskazaniem chciałem jednak wyjaśnić, że w konkretnej sytuacji warto zwrócić uwagę na to, czy zachowanie pracownika polegające na ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych było zawinione. Tzn. czy pracownik zmierzał swoim zachowaniem do ich świadomego naruszenia. Np. celowo dopuścił się kradzieży mienia pracodawcy.
Dyscyplinarne zwolnienie będzie również możliwe w sytuacji, kiedy zachowanie pracownika cechuje rażące niedbalstwo. Np. księgowy niestarannie wypełnia dokumentację pracodawcy, co skutkuję wysokimi karami naliczonymi przez urząd skarbowy.
Jeśli pracownik co prawda naruszył swoje obowiązku, jednak nie świadomie, a przy tym nie dopuszczając się rażącego niedbalstwa (np. stopień trudności zleconego zadania przerósł pracownika, dlatego pracownik wykonał je źle) zwolnienie dyscyplinarne może okazać się nieuzasadnione, a wówczas pracownik może zgłosić się do sądu pracy.
Często sądy zwracają także uwagę na to, czy konkretne zarzucone pracownikowi zachowanie może naruszać lub powodować zagrożenie interesu pracodawcy. Uczulam jednak, że nie oznacza, że dyscyplinarne zwolnienie jest możliwe tylko wtedy, kiedy na skutek zachowania pracownika pracodawca poniósł szkodę majątkową. Takie zwolnienie jest również dopuszczalne, kiedy pracodawca żadnej szkody nie poniósł.
Jakie są podstawowe obowiązki każdego pracownika?
Nie sposób wymienić wszystkich podstawowych obowiązków pracowniczych, ponieważ będą one zależeć w przeważającej większości od rodzaju wykonywanej pracy. Można jednak wskazać co najmniej 8 takich obowiązków, których naruszenie będzie powodować możliwość rozwiązania bez wypowiedzenia z winy pracownika w zasadzie każdej umowy o pracę.
Każdy pracownik powinien:
• wykonywać pracę sumiennie i starannie
• stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy i umową o pracę
• przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych;
• dbać o dobro zakładu pracy,
• chronić mienie pracodawcy
• zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;
• przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;
• przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Przeczytaj koniecznie: Zwolnienie dyscyplinarne
