W przypadku bezprawnego rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia pracownik ma prawo wystąpić do Sądu Pracy z odpowiednimi roszczeniami.
Termin na wystąpienie z powództwem jest dłuższy, niż w przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem, bo wynosi aż 14 dni od chwili otrzymania przez pracownika oświadczenia pracodawcy.
W treści pozwu pracownik może domagać się dwóch rodzajów roszczeń tj: przywrócenia do pracy lub odszkodowania. Sąd Pracy nie jest jednak związany żądaniem pracownika i może samodzielnie ocenić, które z dochodzonych roszczeń jest bardziej uzasadnione. W szczególności Sąd Pracy nie przywróci pracownika do pracy, jeśli uzna, że jest niemożliwe lub niecelowe (więcej o tym przeczytaj tutaj).
W przypadku uwzględnienia roszczenia pracownika o przywrócenie do pracy, pracownikowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, jednak nie więcej niż za trzy miesiące i nie mniej niż za miesiąc. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy przysługuje w przypadku, gdy stosunek pracy rozwiązano z:
– pracownicą w ciąży lub w czasie urlopu macierzyńskiego,
– pracownikiem – ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego,
– pracownikiem podlegającym przedemerytalnej ochronie przed rozwiązaniem umowy o pracę,
– pracownikiem, który podlegał ochronie przed rozwiązaniem umowy o prace na podstawie przepisów szczególnych.
Roszczenie o przywrócenie do pracy nie przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu.
Pracownik może również zamiast przywrócenia do pracy, domagać się od pracodawcy zapłaty odszkodowania. Jego wysokość zależy od rodzaju łączącej strony umowy o pracę.
W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony odszkodowanie wynosi równowartość wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. Zatem jego wysokość będzie uzależniona od stażu pracy danego pracownika (przeczytasz o tym tutaj).
Z kolei jeśli strony łączyła umowa o pracę na czas określony, wysokość odszkodowania stanowi wartość wynagrodzenia za okres, do którego umowa miała trwać, jednak nie więcej niż za 3 miesiące.
Zarówno odszkodowanie jak i roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy przysługuje pracownikowi niezależnie od tego, czy poniósł jakąkolwiek szkodę. Zatem nawet jeśli pracownik na drugi dzień po zwolnieniu znalazł sobie lepiej płatną pracę, to i tak może dochodzić od byłego pracodawcy opisanych roszczeń pieniężnych.
Bezpłatne wzory pozwów do sądu pracy