Choroba pracownika to moment, w którym życie zawodowe musi ustąpić miejsca zdrowiu. Jednak dla wielu osób czas spędzony na zwolnieniu lekarskim wiąże się nie tylko z troską o powrót do pełni sił, lecz także z obawami o stabilność zatrudnienia. Czy choroba chroni przed wypowiedzeniem? Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę w trakcie L4? Jakie świadczenia finansowe przysługują w czasie choroby?

Zwolnienie lekarskie a wypowiedzenie umowy o pracę

Czy można zwolnić pracownika na L4? Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Oznacza to, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy pracownikowi będącemu na zwolnieniu lekarskim, jeżeli nie upłynął okres uprawniający do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. Ochrona ta wynika z art. 41 Kodeksu pracy, który zabrania rozwiązania umowy podczas usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, w tym w czasie choroby.

Jednak istotne jest, że ta ochrona dotyczy nieobecności pracownika w pracy z powodu choroby. Jeżeli pracownik otrzyma wypowiedzenie umowy w dniu, w którym nadal był obecny i wykonywał swoje obowiązki, a następnie uzyskał zwolnienie lekarskie już po doręczeniu wypowiedzenia, to takie wypowiedzenie jest skuteczne i nie narusza przepisów o ochronie. W praktyce często zdarza się, że pracownik „rozchorowuje się” w dniu otrzymania wypowiedzenia, co jednak nie daje mu ochrony przed rozwiązaniem umowy.

Wskazać jednak należy, że choroba nie chroni pracownika od wypowiedzenia umowy w przypadku:

• upadłości lub likwidacji pracodawcy;
• ciężkiego naruszenie obowiązków pracowniczych (dyscyplinarka);
• zwolnień grupowych.

W takich przypadkach wypowiedzenie jest dopuszczalne, choć pracownik nadal ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

Warto także pamiętać, że umowa o pracę może zostać rozwiązana za porozumieniem stron w czasie choroby, co jest legalne i często stosowane w praktyce.

Odprawa a choroba pracownika

Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim (L4) zasadniczo ma prawo do odprawy, jeżeli spełnia warunki jej przyznania, np. jest zwalniany w związku z likwidacją stanowiska pracy lub z innych przyczyn określonych w przepisach prawa pracy. Pracodawca nie może uzależniać wypłaty odprawy od tego, czy pracownik był na chorobowym bezpośrednio przed rozwiązaniem umowy o pracę. Oznacza to, że samo przebywanie na L4 nie odbiera prawa do odprawy.

Prawa pracownika podczas choroby

Jakie świadczenia przysługują podczas choroby? Osoba, która nie może pracować z powodu choroby, zachowuje prawo do określonych świadczeń finansowych. Ich źródło zależy od długości trwania niezdolności do pracy:

• wynagrodzenie chorobowe – finansowane przez pracodawcę, przysługuje przez pierwsze 33 dni choroby w roku kalendarzowym (a w przypadku osób po 50. roku życia – przez 14 dni);
• zasiłek chorobowy z ZUS – wypłacany po upływie okresu wynagrodzenia chorobowego, do 182 dni łącznie (lub 270 dni w ciąży i przy gruźlicy);
• świadczenie rehabilitacyjne – jeżeli po wykorzystaniu pełnego okresu zasiłku pracownik nadal nie jest zdolny do pracy, ale dalsze leczenie daje szansę na powrót, ZUS może przyznać świadczenie rehabilitacyjne na maksymalnie 12 miesięcy.

Warto pamiętać, że aby otrzymać świadczenia z ZUS, konieczne jest posiadanie ubezpieczenia chorobowego – obowiązkowego dla pracowników etatowych i dobrowolnego dla przedsiębiorców.

Ochrona pracownika na L4

Wypowiedzenie umowy o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego narusza przepisy prawa pracy i jest wadliwe. Pracownik, który otrzyma wypowiedzenie w takim okresie, może odwołać się do sądu pracy w ciągu 21 dni od jego doręczenia. Sąd oceni, czy pracodawca miał prawidłowe i uzasadnione powody rozwiązania umowy oraz czy choroba pracownika była przyczyną zwolnienia. W przypadku stwierdzenia naruszenia prawa, sąd może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia i przywróceniu pracownika do pracy lub o odszkodowaniu.

Warto znać swoje prawa i obowiązki w tym zakresie, aby świadomie korzystać z przysługujących świadczeń i skutecznie reagować na działania pracodawcy. W razie wątpliwości lub ryzyka utraty pracy w okresie choroby, pomoc doświadczonego adwokata  może okazać się kluczowa dla ochrony interesów pracownika.