Niesłusznie i bezprawnie zwolniony pracownik formułując pozew do sądu pracy musi zastanowić się czego żądać. Czy chce przywrócenia do pracy, czy zapłaty odszkodowania.
O obu tych roszczeniach pisałem na blogu.
Po lekturze tych tekstów będziesz wiedział co możesz osiągnąć w sądzie pracy, ale może nie będziesz wiedział, co wybrać.
Co wybiera większość pracowników?
Nie prowadziłem w tym kierunku żadnych badań, ale z mojego doświadczenia wynika, że większość zwolnionych pracowników wybiera przed sądem pracy dochodzenie roszczenia o odszkodowanie.
Żądania przywrócenia do pracy pojawia się z reguły wtedy, kiedy sprawa sądowa jest tylko jednym z elementów dalszej strategii. Np. powrót do pracy pracownika będącego przedstawicielem związków zawodowych walczących z pracodawcą, powrót do pracy pracownicy w ciąży, która zamierza korzystać z urlopu macierzyńskiego.
Przypominam też sobie kilka spraw, w których domagaliśmy się w imieniu pracownika przywrócenia do pracy ze względu na pewne uprawnienia emerytalne. Przywrócenie do pracy ma wpływ na staż pracy i w sytuacji, kiedy brakuje nam kilka miesięcy do danego świadczenia z ZUS warto powalczyć o nie powalczyć.
Czy zapłacę więcej za przywrócenie do pracy?
No właśnie to czasem jest decydującym argumentem. Musisz wiedzieć, że w zależności od tzw. wartości przedmiotu sporu pracownik czasem płaci za złożenie pozwu do sądu, a czasem nie płaci. W sprawach gdzie wartość przedmiotu sporu przekracza 50 tyś. PLN takie opłaty są koniecznością.
Zastanawiasz się gdzie jest haczyk, skoro przecież czekająca Cię sprawa będzie miała taki sam przebieg bez względu na roszczenie, które wybierzesz?
Już mówię. Jeśli domagasz się odszkodowania to wartością przedmiotu sporu jest wartość tego odszkodowania, czyli co do zasady trzykrotność Twojego wynagrodzenia brutto. Sam przyznasz, że tylko nieliczni pracownicy mogą poszczycić się pensją, której trzykrotność brutto przekracza 50 tyś. PLN.
Natomiast w przypadku pozwu o przywrócenie do pracy wartość przedmiotu sporu oblicza się jako dwunastokrotność wynagrodzenia brutto (wynagrodzenie za cały rok). W tym przypadku stosunkowo łatwo przekroczyć 50 tyś. PLN, a wówczas już na samym wstępie procesu trzeba uiścić kwotę równą 5% wartości przedmiotu sporu.
Kiedyś można było obejść ten obowiązek żądając w pierwszej kolejności odszkodowania, a dopiero potem – w toku sprawy – zmienić żądanie na przywrócenie do pracy. Jednak ostatnio Sąd Najwyższy wyłączył taką możliwość.
Jakie argumenty za żądaniem odszkodowania?
Dla mnie decydującym argumentem byłoby to, że nie chciałbym pracować w miejscu, w którym szef nie docenia mojej pracy. Po za tym wyobrażasz sobie, żeby po sprawie sądowej, podczas której usłyszysz, że Twój szef nigdy nie pracował z kimś równie niekompetentnym (tak pewnie będzie twierdził) będziesz chciał tworzyć z nim jeden zespół? Co więcej, pewnie będziesz też niemiło zaskoczony zeznaniami Twoich kolegów z pracy, którzy będą przesłuchiwani jako świadkowie w sprawie. Wiadomo, że z obawy przed utratą pracy będą składać zeznania, które niekoniecznie będą dla Ciebie korzystne. Naprawdę chcesz pracować w takich warunkach?
Ok, jest pewien wyjątek. Bywa tak, że w toku procesu następuje wymiana zarządu i kadry kierowniczej. Wtedy wróciłbyś do starej pracy, ale nowego środowiska. Przyznam, że w takich okolicznościach Klienci decydują się na powrót do pracy.
Czy mogę zmienić swoją decyzję?
To ważne pytanie.
Zasada jest taka, że zawsze możesz zmienić żądanie na odszkodowanie. Tzn. nawet jeśli początkowo będziesz chciał przywrócenia do pracy, to w toku procesu sądowego, nawet pod sam koniec, będziesz mógł zmienić zdanie i zażądać odszkodowania.
Natomiast jeśli zaczniesz od odszkodowania, albo w toku sprawy zmienisz swoje żądanie z przywrócenia do pracy na odszkodowanie, to już wtedy nie ma możliwości dalszej zmiany czy powrotu do roszczenia o przywrócenie. Chyba, że pracodawca wyrazi na to zgodę, co jest jednak mało prawdopodobne.
Przeczytaj także: Pozew do sądu pracy
